+48 91 486 07 38
Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pomerania (SGPEP) jest instytucją prowadzącą działalność integrującą społeczności lokalne w ramach współpracy transgranicznej.
Głównym celem Stowarzyszenia jest wspieranie samorządów i instytucji non profit w rozwijaniu współpracy, pomaganie w pozyskiwaniu funduszy europejskich oraz krajowych. Od ponad 20 lat Stowarzyszenie zajmuje się zarządzaniem unijnymi i krajowymi środkami, które w znaczący sposób wpływają na rozwój lokalnych społeczności i całego pogranicza. Razem ze stroną niemiecką Związkiem Komunalnym Europaregion POMERANIA (Kommunalgemeinschaft Europaregion POMERANIA e.V.), tworzymy Euroregion Pomerania. Członkami SGPEP jest blisko 100 gmin i powiatów województwa zachodniopomorskiego.
Początki działalności Stowarzyszenia sięgają 1992 roku, kiedy to ówczesny wojewoda szczeciński Marek Tałasiewicz przedstawił konsulom Danii, Szwecji i Republiki Federalnej Niemiec koncepcję Euroregionu Pomerania, w którym kluczową rolę po stronie polskiej miał pełnić komunalny związek celowy.
7 maja 1993 r. Sejmik Samorządowy Województwa Szczecińskiego opracował i uzgodnił z Urzędem Rady Ministrów i wojewodą szczecińskim statut Komunalnego Związku Celowego Gmin Pomorza Zachodniego „Pomerania” (KZC GPZ „Pomerania”).
29 sierpnia w Sali Rycerskiej Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie odbył się zjazd założycielski Komunalnego Związku Celowego Pomorza Zachodniego „Pomerania”. W zjeździe wzięło udział 21 reprezentantów 13 gmin województwa szczecińskiego: Chociwla, Chojny, Dobrej Nowogardzkiej, Goleniowa, Ińska, Nowogardu, Osiny, Polic, Reska, Stargardu Szczecińskiego, gminy Stargardu Szczecińskiego, Trzcińska-Zdroju i Dębna.
W trakcie zjazdu delegaci przyjęli jednogłośnie statut KZC GPZ „Pomerania” i dokonali wyboru pierwszych władz. Członkami zarządu KZC GPZ „Pomerania” zostali: Mirosław Chylicki z Goleniowa, Ryszard Wasiłek ze Stargardu Szczecińskiego, Cezary Arciszewski z Polic i Krzysztof Krauze z Nowogardu. Na przewodniczącego Związku wybrano Ryszarda Wasiłka, wiceprezydenta Stargardu Szczecińskiego.
Ustalono także najważniejsze cele i zadania na kolejne lata: rozpoczęcie współpracy z niemieckim Związkiem Komunalnym Europaregion POMERANIA i szwedzkim Związkiem Gmin Skanii oraz Związkiem Gmin Wyspy Bornholm, organizowanie cyklu seminariów na temat współpracy młodzieży, turystyki i strategii, działania na rzecz rozwoju Pomorza Zachodniego oraz opracowanie i skonsultowanie wniosków o pozyskanie pieniędzy z puli programów pomocowych EWG oraz programu Phare i Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.
W kolejnych latach KZC GPZ „Pomerania” mocno angażował się w informowanie społeczności lokalnej o idei integracji europejskiej, przybliżał tematykę związaną z Unią Europejską, organizował konkursy dla szkolnych kół europejskich i koordynował współpracę przygraniczną w regionie.
14 października 1993 roku zarejestrowano Komunalny Związek Celowy Gmin Pomorza Zachodniego „Pomerania” w Rejestrze Związków Komunalnych Urzędu Rady Ministrów pod pozycją 100.
11 lutego 1994 roku podpisano porozumienie o współpracy pomiędzy Komunalnym Związkiem Celowym Gmin Pomorza Zachodniego „Pomerania” i Związkiem Komunalnym Europaregion POMERANIA w siedzibie Sejmiku Samorządowego Województwa Szczecińskiego. Ten kluczowy dla powstania przyszłego Euroregionu Pomerania dokument podpisali: ze strony niemieckiej – prezydent związku Rainer Haedrich oraz dyrektor biura związku Peter Heise, a ze strony polskiej przewodniczący związku Ryszard Wasiłek.
Kolejne miesiące określiły główne cele i zadania nowej struktury. W 1995 roku z inicjatywy związku powołano działające do dziś Forum Polskich Rejonów Granicznych, jako porozumienie polskich stowarzyszeń i związków komunalnych rozwijających współpracę transgraniczną na wszystkich polskich granicach.
14 lipca Zarząd Miasta Szczecin, Komunalny Związek Celowy Gmin Pomorza Zachodniego „Pomerania” i Związek Komunalny Europaregion POMERANIA przyjęły deklarację woli utworzenia Euroregionu Pomerania.
15 grudnia 1995 roku w szczecińskim Zamku Książąt Pomorskich podpisano polsko-niemiecką „Umowę o utworzeniu Euroregionu Pomerania”, której częścią został Komunalny Związek Celowy Gmin Pomorza Zachodniego „Pomerania”.
W 1996 roku w ramach KZC „Pomerania” utworzono także filię Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży z uprawnieniami jednostki centralnej do koordynowania współpracy w zakresie wymiany szkolnej i pozaszkolnej na Pomorzu Zachodnim. Rozpoczęto przyznawanie pierwszych dotacji ze środków pomocowych Programu Phare CBC (Small Project Fund – SPF). Związek odpowiadał wówczas za zbieranie wniosków na małe i średnie projekty (do 5 tys. euro) oraz ich opiniowanie i rozliczanie.
W 1996 roku odbył się I Polsko-Niemiecki Festiwal Młodzieży w Löcknitz, w którym udział wzięło 1,5 tys. uczniów z Polski i Niemiec.
W kolejnych latach do KZC GPZ „Pomerania” przystępowały nowe gminy i powiaty. 26 lutego 1998 roku do Euroregionu Pomerania dołączył szwedzki Związek Gmin Skanii. Od 2000 roku rozpoczęto prace nad przekształceniem Komunalnego Związku Celowego w Stowarzyszenie.
29 marca 2001 roku Sąd Rejonowy w Szczecinie zarejestrował Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pomerania (SGPEP).
Mimo zmiany organizacyjnej cele stowarzyszenia się nie zmieniły. Do dziś SGPEP działa przy wdrażaniu projektów zarówno z unijnego jak i krajowego wsparcia finansowego. Realizuje także projekty własne i wspiera liczne inicjatywy w regionie.
Od 2006 roku stowarzyszeni zarządza licznymi projektami o milionowych budżetach: Funduszem Małych Projektów Interreg IIIA, Interreg IVA i Interreg VA. Przyznając dofinansowania tysiącom „małych” projektów, w których dotacje wyniosły blisko 15 mln euro. Przed nami kolejna unijna perspektywa Interreg VI A.
Z każdym rokiem w siłę rosła Jednostka Centralna Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży. Obecnie jest jedną z największych w Polsce, dysponując także jednym z największych budżetów. Od 1996 roku młodzież z regionu otrzymała dotacje w wysokości ponad 25 mln zł.
Od 2023 roku stowarzyszenie prowadzi także Centrum Usług i Doradztwa oraz Punkt Kontaktowo Doradczy Euroregionu Pomerania.